ΤΕΛΙΚΑ ΠΟΥ ΕΓΓΕΙΤΑΙ Η ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ;;;

Του Δημήτρη Καραντώνη - Τάσση


Στην Ελλάδα αποδεικνύουμε μέρα με την ημέρα ότι πλην των άλλων (θετικών και αρνητικών) έχουμε ταλέντο και στη διαστρέβλωση εννοιών με πασίδηλο και ταυτόσημο πρόσημο σε όλα τα σύγχρονα κράτη. Το τελευταίο μας κατόρθωμα αφορά τη χιλιοειπωμένη τις τελευταίες μέρες ‘‘υπευθυνότητα’’. Άλλη, λοιπόν, μια λέξη που στην Ελληνική γλώσσα και δη και δη στο πεδίο του πολιτικού λόγου αντί για ένα προφανές εναργές περιεχόμενο έχει καταφέρει να αποκτήσει να αποκτήσει ένα τόσο ‘‘διεστραμμένο’’ περιεχόμενο που ο προσδιορισμός του αποτελεί αναμφίβολα γρίφο ακόμα και για τον πιο διακεκριμένο γλωσσολόγο. Έχει πάντως, γιατί δεν νομίζω να βρούμε το περιεχόμενο της στο άμεσο μέλλον, το ενδιαφέρον του να ανατρέξουμε στο ‘‘ιστορικό’’ αυτής της σύγχρονης διαστρέβλωσης.

Ο κ. Παπανδρέου χάραξε πρώτος το δρόμο της ‘‘υπευθυνότητας’’ με την υπαγωγή της χώρας στο συνδυασμένο μηχανισμό στήριξης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως μια πράξη ύψιστης εθνικής σημασίας, όπως χαρακτηριζόταν. Στον αντίποδα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Σαμαράς όριζε με τον δικό του τρόπο την ‘‘υπευθυνότητα’’, ως, δηλαδή, την αμετακίνητη άρνηση και την υπαγωγή της χώρας στον εν λόγω μηχανισμό στήριξης. Μάλιστα στον ίδιο δρόμο της υπευθυνότητας (ή έστω σε παρακλάδι του) κατέθετε τις προτάσεις του που ονομάστηκαν από τους σύγχρονους του χάριν συντομίας ‘‘Ζάππειο 1 και 2’’ και στις οποίες παρουσίαζε ισοδύναμα του μηχανισμού στήριξης μέτρα. Από την άλλη ο κ. Καρατζαφέρης στη δική του διάσταση όρισε την ‘‘υπευθυνότητα’’ ως συστράτευση με τον τέως Πρωθυπουργό στο θέμα της υπαγωγής,  αλλά όχι των συνοδευόμενων μέτρων. Στάση που προσομοίαζε στο πάντα επίκαιρο Ελληνικό ρητό ‘‘και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο’’.

Με την ίδια, λοιπόν, απαρέγκλιτη τακτική οδηγηθήκαμε στην παραίτηση του κ. Παπανδρέου και την αναζήτηση εκ νέου της ‘‘υπευθυνότητας’’ ώστε η χώρα να μην χρεοκοπήσει και να μην μείνει ακέφαλη πολιτειακά. ‘‘Υπεύθυνα’’ (παράγωγο επίρρημα του ουσιαστικού υπευθυνότητα) οι κκ Παπανδρέου, Σαμαράς και Καρατζαφέρης αποφάσισαν να στηρίξουν την Κυβέρνηση, της οποίας θα ηγείτο ο κ. Παπαδήμος. Κύριο έργο της Κυβέρνησης θα ήταν η επικύρωση της δεύτερης δανειακής συμφωνίας του ως άνω μηχανισμού στήριξης και των συνοδευόμενων μέτρων. Και φτάσαμε κάπως έτσι στο πάρα πέντε της επικύρωσης της δεύτερης αυτής συμφωνίας με τον κ. Καρατζαφέρη να αποχωρεί για λόγους ‘‘υπευθυνότητας’’ αναγόμενους στο συμφέρον της πατρίδος να άρει τη στήριξη του στην Κυβέρνηση, αφού είχαν προηγηθεί διάφοροι χρησμοί με το δικό τους ποιοτικό ενδιαφέρον (για κάποιον που θέλει να σκοτώσει το χρόνο του). Παράλληλα επικαλούμενοι το είδος ‘‘υπευθυνότητας’’ τέως υπουργοί του κόμματος του είπαν ότι παραιτούνται μεν, αλλά στηρίζουν τα μέτρα που θα εισαχθούν προς συζήτηση δε. Από την άλλη τόσο ο κ. Σαμαράς όσο και ο κ. Παπανδρέου δηλώνουν τη στήριξη στα μέτρα που θα εισαχθούν προς ψήφιση και τη παρουσιάζουν ως κύρια και κεντρική επιλογή ‘‘ευθύνης’’ (ως απόρροια της ‘‘υπευθυνότητας’’) στους αντιφρονούντες βουλευτές τους.

Και υπό αυτό το πρίσμα συνεχίζει κάποιος να συνεχίζει να μην μπορεί να συνάγει κάποιο ασφαλές συμπέρασμα για το περιεχόμενο της λέξης ‘‘υπευθυνότητας’’. Άλλωστε κανείς δεν θα μπορούσε. Ίσως, εν τέλει, στην Ελληνική πολιτική πραγματικότητα να μην έχει και περιεχόμενο. Οπότε όλοι μας αντλούμε εις πίθον Δαναΐδων προσπαθώντας να βρούμε κάποιο νόημα. Ας ελπίσουμε, όμως, η Ελληνική γλωσσική φαντασία να επινοήσει και κάποιο ‘‘συνώνυμο’’ της λέξης ‘‘υπευθυνότητα’’ ώστε να μην μπερδεύονται και στο εξωτερικό.